List Dolnośląskiego Kuratora Oświaty do Rodziców
Z radością informuję, że szkoły, przedszkola i placówki na Dolnym Śląsku pracują normalnie, panuje w nich spokój, ład i porządek.
Podwójny rocznik złożony z absolwentów gimnazjów i szkół podstawowych z powodzeniem zmieścił się w liceach ogólnokształcących, technikach i szkołach branżowych. Trudno by było inaczej, skoro organy prowadzące (wśród nich lwią część stanowią samorządy) przygotowały w poszczególnych typach szkół więcej miejsc niż uczniów. Wszystkim osobom zaangażowanym w tę dwukrotnie intensywniejszą rekrutację należą się serdeczne podziękowania. Miejsc starczyło z kilku powodów - niż demograficzny od kilkunastu lat dotykał szkoły dolnośląskie (to przyczyna najważniejsza), wygaszone zostały gimnazja w zespołach szkół, część budynków gimnazjalnych została przeznaczona na potrzeby szkół ponadpodstawowych, w niektórych szkołach zaadaptowano dodatkowe pomieszczenia. Tak jak w poprzednich latach najlepsi uczniowie dostali się do szkół pierwszego wyboru, ci ze słabszymi wynikami do szkół drugiego i trzeciego wyboru.
Z danych zebranych przez Kuratorium Oświaty od dyrektorów szkół na dzień 9 września br. wynika, że spośród 402 szkół ponadpodstawowych w 72 zajęcia dydaktyczne (lekcje) kończą się później, w 27 wcześniej niż rok temu. 82 szkoły kończą zajęcia po godzinie 16.00, wśród nich w 32 szkołach zajęcia po godz. 16.00 odbywa tylko jeden oddział i to najczęściej tylko w jednym dniu tygodnia. Wśród działających w bieżącym roku szkolnym 402 dolnośląskich szkół ponadpodstawowych wydłużona organizacja zajęć dotyczy od 7% (28 szkół, w których co najmniej 2 oddziały przez większość dni tygodnia kończą naukę po godz. 16.00) do 20 % (82 szkoły kończące zajęcia po godz. 16.00). W ubiegłym roku było to odpowiednio od 5% (18 z 363 działających wówczas szkół) do 16,5% (60 z 363 szkół). W ubiegłym roku 13 szkół kończyło pracę po godz. 18.00, w tym roku jest to 19 szkół. Późne kończenie zajęć dotyczy głównie szkół kształcących w zawodach (technika, szkoły branżowe) i sportowych, a powodem jest zbyt mała liczba specjalistycznych pracowni i obiektów sportowych.
W trakcie rekrutacji część osób życia publicznego i część mediów prorokowała „armagedon” i „apokalipsę” w szkołach ponadpodstawowych po przyjęciu podwójnego rocznika. Te kasandryczne zapowiedzi, bałamutne w treści i histeryczne w formie nie spełniły się. Powyższe dane udowadniają, że żaden „armagedon” ani żadna „apokalipsa” w oświacie dolnośląskiej nie nastąpiły. Sprawdziły się za to przewidywania i zapowiedzi Dolnośląskiego Kuratora Oświaty.
Pragnę poinformować, że Kuratoriom Oświaty monitoruje sytuację kadrową w szkołach, przedszkolach i placówkach na Dolnym Śląsku. Obecnie mamy zatrudnionych 48 tysięcy nauczycieli (od kilku lat liczba nauczycieli rośnie; rośnie liczba nauczycieli pełnozatrudnionych, maleje natomiast liczba nauczycieli niepełnozatrudnionych). Na dzień 9 września br. dyrektorzy wykazali braki w zatrudnieniu w 365 szkołach/przedszkolach/placówkach na 3031 działających. Dyrektorzy poszukują 680 nauczycieli (136 na pełny etat, pozostałych na pojedyncze godziny). Zajęcia i stanowiska, w przypadku których najczęściej występują trudności z zatrudnieniem nauczycieli z kwalifikacjami, to przede wszystkim wychowanie przedszkolne, a także: przedmioty zawodowe, język angielski, edukacja dla bezpieczeństwa, psycholog, wychowanie do życia w rodzinie, doradca zawodowy, matematyka. Fakt, że dyrektor poszukuje nauczyciela, nie oznacza, że zajęcia nie są realizowane. Najczęściej są one prowadzone przez innych nauczycieli na zasadzie godzin ponadwymiarowych lub zastępstw. Dyrektor może też wystąpić do kuratora o zgodę na powierzenie zajęć osobie bez wymaganych kwalifikacji (np. studentowi ostatniego roku studiów czy nauczycielowi pokrewnego przedmiotu).
Pragnę Państwu przypomnieć, że art.48 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi:
- Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania.
- Ograniczenie lub pozbawienie praw rodzicielskich może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.
1. W szkole i placówce mogą działać, z wyjątkiem partii i organizacji politycznych, stowarzyszenia i inne organizacje, a w szczególności organizacje harcerskie, których celem statutowym jest działalność wychowawcza albo rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły lub placówki.
2. Podjęcie działalności w szkole lub placówce przez stowarzyszenie lub inną organizację, o których mowa w ust. 1, wymaga uzyskania zgody dyrektora szkoły lub placówki, wyrażonej po uprzednim uzgodnieniu warunków tej działalności oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii rady szkoły lub placówki i rady rodziców.
Przepisy prawa oraz prawa obywatelskie gwarantowane w Konstytucji RP nie mogą być naruszane. Prawa rodziców, którzy powierzyli kadrze pedagogicznej to co mają najcenniejszego - czyli swoje dzieci - muszą być respektowane.
Spieszę poinformować, że na konferencjach inaugurujących nowy rok szkolny 2019/2020 zwróciłem się do dyrektorów o staranny dobór osób, instytucji i organizacji kooperujących ze szkołą oraz każdorazowe dopełnianie procedur wymaganych przez prawo. Poprosiłem o rozwagę, odpowiedzialność i przezorność. Szkolne wspólnoty nie mogą bowiem być rozrywane przez spory, kłótnie i konflikty, w tym konflikty ideologiczne dotyczące sfery tak intymnej jak seksualność uczniów.
Warto także wiedzieć, że Rozporządzenie MEN w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach w § 14 ust.3 stanowi, że:
„Dyrektor, po zasięgnięciu opinii rady rodziców i samorządu uczniowskiego:
- ustala długość przerw międzylekcyjnych;
- organizuje przerwy w sposób umożliwiający uczniom spożycie posiłków na terenie szkoły lub placówki.”
Stanowicie Państwo bardzo ważną część wspólnot złożonych z uczniów, rodziców, nauczycieli, pracowników i przyjaciół szkoły. Proszę o częstą obecność w szkole i zainteresowanie jej sprawami. Proszę o aktywność, zaangażowanie i wsparcie. Z początkiem roku szkolnego 2019/2020 życzę Państwu, Państwa pociechom i całym społecznościom szkolnym wielu pięknych chwil, radości i sukcesów. Wytrwałości, cierpliwości i zdrowia. Realizacji planów i spełnienia marzeń.
Z poważaniem pozostaję
Roman Kowalczyk
Dolnośląski Kurator Oświaty