Skip to content Skip to navigation

Tradycje kulinarne Karkonoszy i Dolnego Śląska okiem dr hab. Piotra Gryszela

29 marca 2021r. specjalnie dla uczniów ZSOiZ w Bolesławcu, niezwykle intersujący wykład p.t.: Tradycje kulinarne Karkonoszy i Dolnego Śląska, poprowadził, dr hab. Piotr Gryszel, pracownik Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Wart podkreślić, że Pan Piotr Gryszel jest czynnym przewodnikiem górskim sudeckim, przewodnikiem praskim z uprawnieniami czeskimi a także pilotem wycieczek. 
Dlaczego tradycje kulinarne są takie ważne? Dlatego, że kuchnia, to co spożywamy,  zawsze była, jest i będzie ważnym elementem naszego życia. Tym bardziej regionalna! Warto było dowiedzieć się czegoś więcej o tym co jadano na naszych terenach kiedyś, z jakich potraw region karkonoski słynął. Jak mówił prowadzący kuchnia karkonoska ewoluowała na przestrzeni lat. Inaczej wyglądała w XVII w., kiedy podstawą diety były dania mączne, kapusta oraz inne warzywa, a inaczej w XVIII stuleciu, kiedy na masową skalę zaczęto uprawiać i konsumować ziemniaki. W XIX w. pojawiło się zjawisko turystyki i gastronomia z kuchnią dostosowaną do upodobań turystów. Co innego jadano w górskich, wiejskich chatach, a co innego w miastach oraz na dworach ziemiańskich i arystokratycznych. Po II wojnie światowej po śląskiej stronie Karkonoszy pojawiła się kuchnia określana mianem „kosmopolitycznej”. Wypierano całkowicie tradycje niemieckie. Po czeskiej stronie wprowadzano typową kuchnię czeską, ale towarzyszyła jej dawna kuchnia tradycyjna. Podstawą diety były potrawy warzywne, głównie ziemniaki i kapusta, potrawy mączne oraz nabiał. Mięso było rzadkością. Wyróżnikiem kuchni karkonoskiej były zioła – natka pietruszki, szczypior, nać selera, majeranek, koper. W Karkonoszach używano także estragonu, lubczyku, bazylii, trybuli ogrodowej, melisy, cząbru i wielu innych ziół. Przed pojawieniem się ziemniaków masowo wykorzystywano w kuchni kapustę. Jej specjalna, czerwona odmiana vysocké zelí do dziś jest uznawana za typowo regionalny przysmak. Uprawiano także dumlik, czyli odmianę brukwi, oraz proso (palusznik) krwawe, nazywane karkonoskim ryżem. Potrawą, którą wszyscy znawcy kuchni uznają za najbardziej typową dla Karkonoszy, jest krkonošské kyselo, czyli skromniejsza odmiana żurku. Karkonosze wypracowały także specyficzne gatunki serów. Nie były to jednak, tak jak na Podhalu, sery owcze, lecz sery krowie i kozie. Wytwarzano tzw. Kräuterkäse, Koppenkäse lub hořčák, czyli ziołowe „twarogi” krowie i kozie. Były one również swoistym środkiem płatniczym w rozliczeniach między góralami. Po śląskiej stronie gór charakterystycznych potraw było mniej. Do najbardziej popularnych można zaliczyć śląski raj (śląskie niebo w gębie) – danie z suszonych owoców (śliwek, gruszek, jabłek, czereśni) i wędzonego mięsa, podawane z kluskami z bułek, obecnie wpisane na listę produktów tradycyjnych na Śląsku. Podawano też sałatkę śledziową.
Dr Gryszel podkreślił, że turystyka kulinarna w dobie ekonomii doświadczeń może i powinna być jednych z wyróżników konkurencyjności regionu turystycznego, jakim są Karkonosze. W przypadku Karkonoszy jest to o tyle utrudnione, że tradycje kulturowe, a tym samym kulinarne zostały przerwane po II wojnie światowej. Proces ich odtworzenia oraz wykształcenia nowych tradycji wymaga bardzo wiele czasu oraz nakładów sił i środków. Tradycje kulinarne Karkonoszy mogą stać się elementem regionalnego produktu turystycznego. Mogą też być skutecznie wykorzystywane do kreowania unikalnych doświadczeń turystów, co przyczyni się do poprawiania konkurencyjności tego regionu na co najmniej krajowym rynku turystycznym. Czego wszyscy sobie życzymy!
Bardzo duże podziękowania składamy prowadzącemu oraz gratulujemy uczniom, że tak licznie przybyli na spotkanie. Wśród uczestników spotkania byli uczniowie klas: 1 PTH, 1 PTŻ, 2 PGH, 2 GTŻ, 3 TH oraz 3TŻ.
166973895_156335559696058_2105097633814785929_n (1).jpg

166829366_1945407242280059_5248686709510102529_n.jpg

166713752_955723291894005_3010665699634063854_n.jpg

166770019_214190990461098_5345387802081698163_n.jpg

166742637_1429072390759755_4300238545708053947_n.jpg

166964926_2876560895943805_3115751553747146165_n.jpg

166888884_1013148492827232_8041883521569898340_n.jpg

 

 
 

Typ: 
Zwykła