Z Bolesławca do Sieniawy w ramach akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”
W dniach 8 - 17 lipca 2012 roku grupa wolontariuszy z Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych uczestnicząc w akcji „Mogiłę Pradziada Ocal od Zapomnienia”, wyjechała na Ukrainę w celu uporządkowania cmentarza w Sieniawie koło Zbaraża.
Po wielogodzinnej podróży dojechaliśmy do Zbaraża, miejsca naszych noclegów. Pomimo zmęczenia stwierdziliśmy, że chcemy zobaczyć cmentarz, na którym będziemy pracowali przez najbliższe dni. Na miejscu spotkał nas zaskakujący widok – las z przepięknymi nagrobkami z piaskowca. Zdaliśmy sobie sprawę z tego jak wiele pracy nas czeka. W czasie tej pierwszej wizyty towarzyszył nam przewodniczący rady sołeckiej wsi Sieniawa, który zapowiedział pomoc w wywożeniu wyciętych drzew.
Kolejne dni w Sieniawie to ciężka i intensywna, ale bardzo satysfakcjonująca praca. Tempo nadawali nam wspaniali kierowcy oraz Włodek z tatem (mieszkańcy Zbaraża), którzy kosiarką i piłami spalinowymi wycinali drzewa i krzewy. Naszym zadaniem było wynoszenie tego wszystkiego. Powoli spod traw, drzew i gałęzi udało nam się wydobyć piękno dziewiętnastowiecznych nagrobków.
W ciągu dnia stale odwiedzali nas mieszkańcy Sieniawy, którzy opowiadali nam historie ludzi spoczywających w tej nekropolii. Dowiedzieliśmy się, że w centrum wsi Sieniawa znajdował się kościół rzymskokatolicki, który służył mieszkańcom Sieniawy i Sieniachówki (obecnie zburzony) a na granicy obu wsi usytuowano cmentarz, który został podzielony na dwie części, jedna dla mieszkańców Sieniawy, druga dla mieszkańców Sieniachówki. W okresie międzywojennym parafia liczyła ok. 1250 wiernych. W Sieniawie przeważali Polacy (ok. 67%), Ukraińców było 28% i 5% Żydów. Sieniachówka była mniejszą wsią z przewagą Ukraińców (67%), Polaków było 33%. Proporcje te mogliśmy zaobserwować na cmentarzu. Część od strony Sieniowy jest większa i więcej na niej jest polskich nagrobków.
Obecnie w obu wsiach mieszka dużo przesiedleńców z okolic Sanoka, ale nieliczni rodowici mieszkańcy wskazali nam, że potomkowie mieszkańców Sieniawy i Sieniachówki mieszkają w znacznej większości w okolicach Głubczyc, w woj. opolskim. Kontakt z mieszkańcami, ludźmi niezwykle ciepłymi i serdecznymi był dla nas niezwykłym doświadczeniem.
W momencie gdy zaczęliśmy czyścić i odnawiać inskrypcje na nagrobkach zapomnieliśmy o zmęczeniu i upływającym czasie. Praca badawcza i restauratorska przyniosła nam wiele satysfakcji. Po pracy aktywnie spędzaliśmy czas zwiedzając Zbaraż i okolice, grając na gitarze i śpiewając.
W sobotę 14.07.2012 roku prace nabrały jeszcze większego tempa, ponieważ wsparli nas uczestnicy I Motocyklowego Rajdu „Mogiłę Pradziada ocal od zapomnienia”. Motocykliści stali się lokalną atrakcją, która przyciągnęła dzieci i mieszkańców Sieniawy. Po pracy motocykliści urządzili przejażdżkę dla pracującej na cmentarzu polskiej i ukraińskiej młodzieży. Wieczorem wspólnie z motocyklistami śpiewaliśmy i rozmawialiśmy przy grillu.
W niedzielę wyruszyliśmy na wspaniałą wycieczkę do Wiśniowca, Krzemieńca, źródła św. Anny i Poczajowa. Największe wrażenie wywarła na nas Góra Bony w Krzemieńcu. Zdobyliśmy ją wspinając się najtrudniejszym szlakiem, ale widok zrekompensował wielki wysiłek. Poczajów miejsce święte dla wyznawców prawosławia zachwyciło nas ogromem złota i kolorów.
Po ośmiu pracowitych dniach nadszedł dzień wyjazdu. Z dumą i satysfakcją patrzyliśmy na nasze dzieło. W ostatnim dniu wspólnie z młodzieżą ukraińską zapaliliśmy znicze upamiętniające spoczywających tu Polaków i Ukraińców.
Jesteśmy zadowoleni, że udało nam się nawiązać kontakt z panią dyrektor tutejszej szkoły, która zapowiedziała chęć nawiązania współpracy i pomocy w porządkowaniu cmentarza. „Już nie możemy doczekać się przyszłego roku i kolejnego wyjazdu” – tak mówią uczniowie, którzy brali udział w akcji. Również my nauczyciele, od dzisiaj przygotowujemy się do następnego wyjazdu.
Zapraszamy do obejrzenia filmu zrealizowanego przez panią Grażynę Orłowską – Sondej w Telewizji Wrocław, w którym możecie obejrzeć miejsce i efekty naszej pracy.
http://www.tvp.pl/wroclaw/publicystyczne/studio-wschod/wideo/17072012/8031501
oraz innych materiałów informujących o naszym udziale w akcji "Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia"
http://azartsat.pl/index.php/rozmowa-tygodnia/2728-rozmowa-tygodnia-30-l...
http://azartsat.pl/index.php/wydarzenia/2731-wydarzenia-1-sierpnia-2012
http://www.studiowschod.pl/
(patrz: Relacje uczestników 2012)
Barbara Smoleńska – nauczyciel przedmiotów zawodowych
Barbara Zięcina nauczyciel historii, wos-u, geografii
